مهدی نصیری
پژوهشگر و نویسنده
جمع قابل توجهی از مردم ایران بعد از ناکامیهای دولت روحانی در بهبود وضعیت اقتصادی و عدم توان در تحقق وعدههایی چون گشایش اقتصادی و توسعه روابط خارجی و بازکردن فضای فرهنگی و اجتماعی به این جمعبندی رسیده اند که صندوق رای و انتخابات تاثیر زیاد و تعیینکنندهای در نحوه اداره کشور و تعیین سیاستهای داخلی و خارجی کلان ندارد و از همین رو در انتخابات شرکت نکردند. عملکرد شورای نگهبان در تضعیف جمهوریت و دموکراسی و محدود کردن قدرت انتخاب مردم و حذف کاندیداهای چون پزشکیان، احمدینژاد، تاجزاده و لاریجانی نیز در کاهش مشارکت بی تاثیر نبوده است.
اما در خصوص آرای باطله، باید گفت این آرا اغلب متعلق به چند گروه زیر است: الف) کسانی که با اصل انتخابات به دلیل عملکرد شورای نگهبان مخالف بودند، ولی نمیخواستند با رای ندادن ارتباطشان با نظام قطع شود. ب) کسانی که کاندیدای مورد نظرشان حذف شده بود اما همچنان میخواستند رای بدهند. ج) کسانی که نگران از برخوردهای اداری و شغلی بابت رای ندادن و مهر نخوردن شناسنامهشان بودند. همچنین در خصوص عدم توفیق اصلاح طلبان در این انتخابات بایستی به سه نکته اصلی توجه داشت: 1. کسانی به دلیل عملکرد ضعیف دولت آقای روحانی که به نوعی وابسته به اصلاحات محسوب میشد، به آقای همتی رای ندادند. 2. بسیاری نیز چون معتقدند رئیسجمهور اگر وابسته به گفتمان غالب نظام و رهبری نباشد، نمیتواند و یا به او اجازه داده نخواهد شد برنامههای اصلاحطلبانه را اجرا کند، به آقای همتی رای ندادند. 3. برخی که قبلا به اصلاحطلبان رای می دادند، به دلیل ناامیدی از تغییر و تحول مطلوب در جمهوری اسلامی، در این دوره ترجیح دادند در انتخابات شرکت نکنند. این طیف اگر شرکت میکردند طبعا به همتی رای میدادند.