علی لطیفی (پژوهشگر)

علی لطیفی پژوهشگر علوم تربیتی و مدیر پژوهشکده تعلیم و تربیت اسلامی است. وی از اعضای پژوهشکده علوم رفتاری پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و فارغ‌التحصیل دوره دکتری فلسفه تعلیم و تربیت این پژوهشگاه است.  لطیفی در حوزه‌هایی نظیر مبانی فلسفی و تاریخ تحولات علوم تربیتی، روش‌شناسی پژوهش تربیتی، مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، چالش‌های تربیتی و آموزشی اقلیت‌های مسلمان مطالعات و ... پژوهش‌هایی داشته است. 

تحصیلات

علی لطیفی طلبه درس خارج فقه و اصول و فلسفه اسلامی در حوزه علمیه قم و و فارغ‌التحصیل دوره دکتری فلسفه تعلیم و تربیت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه می باشد.

سوابق و مسئولیت ها

* عضو شورای پژوهشی پژوهشکده تعلیم و تربیت اسلامی

* پژوهشگر گروه علوم تربیتی پژوهشکده علوم رفتاری پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

* مؤسس و مدیر پژوهشکده تعلیم و تربیت اسلامی 

آثار

کتاب

* مبانی فلسفی علم تربیت اسلامی، این کتاب نخستین جلد از یک مجموعه دو جلدی است که توسط «پژوهشگاه حوزه و دانشگاه» در اسفند 1396 به چاپ رسیده است. کتاب به دنبال بازتعریف و بازسازی روایتی از چیستی علم تربیت اسلامی است که بر دیدگاه‌ها و ظرفیت‌های فلسفه اسلامی متکی است. این کتاب به ارائه نظام‌مند از مهم‌ترین مبادی و مقدمات فلسفی مورد نیاز جهت بازتعریف چیستی دانش تربیت اسلامی می‌پردازد. به گفته نویسنده کتاب «مبانی فلسفی علم تربیت اسلامی»، این کتاب حاصل بررسی و بازخوانی گسترده آثار حکمت اسلامی است. در برشی از این کتاب می‌خوانیم: پرسش بنیادینی که کتاب «مبانی فلسفی علم تربیت اسلامی» به دنبال پاسخ به آن است، این است که علم (یا علوم) تربیت اسلامی چه علمی است و چگونه می‌توان بدان دست یافت؟ به نظر می‌رسد دست کم از دو منظر می‌توان به این پرسش نگریست: منظر فرهنگی ـ اجتماعی و منظر منطقی ـ معرفتی.

مقالات

علی لطیفی پزوهش های متعددی در حوزه تعلیم و تربیت و فلسفه اسلامی داشته و مقالات پژوهشی متنوعی در این موضوعات نگاشته است. مقالات نگاشته شده توسط وی عبارتند از:

* «علوم تربیتی اسلامی به روایت تربیت‌پژوهان پیرو رویکرد «اسلامی‌سازی معرفت»» که در شماره پانزدهم فصلنامه تخصصی علوم انسانی اسلامی صدرا به چاپ رسید.

* «روششناسی دانش تربیت اسلامی» که در زمستان 1392 توسط مجله روش شناسی علوم انسانی به چاپ رسید.

* «تأملی بر رویکرد و روش فلسفة تعلیم و تربیت اسلامی در کتاب «درآمدی بر فلسفة تعلیم و تربیت در جمهوری اسلامی ایران» که در تابستان 1391 در مجله تربیت اسلامی منتشر شد.

* «چگونگی امتداد یافتن فلسفه به علوم در فلسفه اسلامی با تأکید بر تقریر آیت الله جوادی آملی» که در پاییز 1394 در مجله حکمت اسراء به چاپ رسید.

* «بررسی روش شناسی دانش تربیت اسلامی بر اساس رویکرد اسلامی سازی معرفت» در سال 1393 در مجله تربیت اسلامی به چاپ رسیده است.

* «روش شناسی دانش تربیت اسلامی بر اساس رویکرد استنباطی تأسیسی دکتر خسرو باقری» در سال 1392 در مجله روش شناسی علوم انسانی به چاپ رسید.

* «اصول و روش های تربیتی مواجهه با مخالفان در اخلاق ارتباطی امام علی (ع)» که در سال 1391 در مجله پژوهش نامه اخلاق منتشر شد.

* «تأملی بر رویکرد و روش فلسفة تعلیم و تربیت اسلامی» که در سال 1391 در مجله تربیت اسلامی به چاپ رسید.

* «تحلیل وجوه معناشناختی، منطقی، معرفت شناختی و وجود شناختی نظریه اعتباریات علامه طباطبایی» در بهار 1391 توسط مجله حکمت اسراء منتشر شد.

دیدگاه ها

فلسفه برای کودکان

علی لطیفی در گفتگو با خبرگزاری تسنیم به تشریح زوایای آموزش فلسفه به کودکان پرداخت. از نگاه لطیفی یکی از مهم‌ترین ضرورت‌هایی که اقتضا می‌کند به مسئله آموزش فلسفه به کودکان پرداخته شود، کاهش تفکر و اندیشه‌ورزی در میان عموم افراد جامعه و از جمله کودکان، نوجوانان و جوانان است. از نظر او در موضوع پرورش فلسفه و حکمت در کودکان و نوجوانان سه جهت می تواند دنبال شود:

جهت اول آموزش روش ها و مهارت های تفکر است. در واقع روش مقوله مورد نیازی است و ما برای فکر کردن، نیازمند استفاده صحیح از روش‌های مناسب و صحیح هستیم. جهت دوم پرورش خلق و خوها و منش‌ها و ویژگی‌های شخصیتی یک انسان متفکر در کودکان و نوجوانان است تا فرد به درستی اندیشه ورزی کند. و اما جهت سوم آموزش بعضی مضامین و مفاهیم فکری و فلسفی خصوصا مباحث فلسفه اسلامی به کودکان است.

اسلامی سازی دروس در آموزش و پرورش 

علی لطیفی در اردیبهشت 1398 در همایش ملی «نظریه علم اسلامی و کاربست آن در نظام آموزش پرورش» به سه چالش اساسی در مسیر اسلامی سازی دروس در آموزش و پرورش وجود دارد، اشاره کرد. از نظر او چالش اول یا همان سطح نخست که لایه‌های بنیادین بحث را شامل می‌شود نوعی ساده انگاری در ارتباط با مبانی نظری آموزش و پرورش است. در حالی که تعلیم و تربیت و نظام آموزش مدرسه‌ای یک پدیده مدرن بسیار پیچیده است. مثلا ما وقتی از نقش دین در برنامه درسی صحبت می‌کنیم باید اصل برنامه درسی را بدانیم، در حالی که گاهی ما این ساده انگاری مفاهیم مدرن را در پیش پوشش الفاظ تاریخی بیان کردیم و اجازه ندادیم که خودش را نشان بدهد. وی چالش دوم را ناظر به اسناد و منویات و ملاحظات بالادستی است، چرا که کشور ما دچار سند نویسی و سند زدگی است. به گفته وی سند شرط لازم است ولی کافی نیست، گاهی اشکال در خود سند است و گاهی در فرهنگ که هر دو باید اصلاح شود؛ و اما چالش سوم از نظر او آن است که عمل زدگی‌ها در مقام علم منشأ بسیاری از مشکلات شده است و به همین خروجی نهایی ما قابل اتکا نیست.آموزش بعضی مضامین و مفاهیم فکری و فلسفی است

منابع

1- کتاب «مبانی فلسفی علم تربیت اسلامی» منتشر شد - خبرگزاری ایکنا.

2- بستر معنایی سند آموزش ۲۰۳۰ باید با کمک کلیدواژه‌های موجود در آن مورد توجه قرار گیرد - پایگاه خبری رب.

3- مقالات علی لطیفی - پایگاه مجلات تخصصی نور.

4- ۳ چالش اساسی در مسیر اسلامی سازی دروس در آموزش و پرورش وجود دارد - خبرگزاری مهر.

5- فلسفه برای کودکان فرصتی برای بازگشت به سنت‌های خویش / جامعه ایرانی درحال هویت‌سازی - خبرگزاری تسنیم.