از ایران تا حقوق بشر؛ بایدن و غرب آسیا

نویسنده: KABIR TANEJA

اندیشکده ORF هند

NOV 10 2020

 
 رئیس‌جمهور منتخب جو بایدن در نزد شیوخ خیلج فارس همان آغوش گرمی که برای ترامپ گشوده بود را نخواهد یافت، باوجود تحولات و معاملات صورت گرفته همچون عادی‌سازی روابط با اسرائیل، امارت و عربستان هم‌زمان تهدید به درگیری با ایران می‌کنند، روایتی خوشایند برای ناسازگاری منطقه‌ای با ایران.

انتظار می‌رود که بایدن از برخی سیاست‌های ترامپ در منطقه که بسیار خوشایند شیوخ بود، فاصله بگیرد. برخی تغییراتی که شاهد آن خواهیم بود احتمالاً شامل موضع سخت‌تر دولت جدید با عربستان در مورد جنگ در یمن خواهد بود. نقش امارات در لیبی و جاهای دیگر انتظار می‌رود به‌عنوان جبران معامله موفق ابوظبی با دولت ترامپ در مورد مسئله جانبی قرارداد آبراهام آکوردز[1] برای خرید جنگنده‌های اف-35 در نظر گرفته شود. مسائل حقوق بشری که ترامپ نادیده گرفته بود، همانند پرونده قتل جمال خاشقچی در سال 2018، ممکن است برای به لرزه درآوردن ریاض مجدد روی میز قرار گیرند. فشار بیشتر بر اسرائیل، با حفظ وضعیت موجود تاریخی، در مباحثی چون آمال نتانیاهو برای اشغال کرانه باختری، می‌تواند اوج گیرد؛ و در میان همه این‌ها، ترکیه‌ی رجب طیب اردوغان ممکن است به بزرگ‌ترین چالش مگو در دوران تصدی بایدن تبدیل شود.

ایران اما نقطه تکیه‌گاه موضوع خواهد بود. پس از کناره‌گیری ترامپ از برجام در سال 2018 و به قتل رساندن ژنرال سلیمانی در ژانویه‌ی گذشته- بازگرداندن ایران به میز مذاکره برای رجوع به برجام دوره اوباما، زمانی که بایدن خود در سمت معاون رئیس‌جمهور بود- مهم‌ترین چالش رئیس‌جمهور منتخب در منطقه خواهد بود. درحالی‌که تهران دست بالا را در سرزنش کردن آمریکا برای از هم پاشیدن توافق دارد، موفقیت در یک ارتباط تجدیدنظر شده توسط دولت بایدن با ایران در برابر باد مخالف دولت‌های حاشیه خلیج‌فارس، به‌ویژه امارات و اسرائیل روبرو قرار خواهد گرفت، طرف‌هایی که اکنون می‌توانند در عیان با یکدیگر همکاری کنند تا واشنگتن را تحت تأثیر قرار دهند.

سرانجام، بازگشت احتمالی سیاست‌مداران حوزه سیاست خارجی دولت اوباما در دولت بایدن، می‌تواند در گستره‌ی بزرگ‌تری از دولت‌های عرب به نگرانی سطح اول بدل شود، درحالی‌که خاطرات بهار عربی که در آن رهبران عربی رها می‌شدند و خود آن حوادث بعضاً توسط آمریکا رهبری می‌شد در ذهن کسانی سر سالم از آن حوادث بدر بردند و کسانی که نبردند، تکرار می‌شود و هنوز زنده است.

[1] Abraham Accords

منبع:

From Iran to Human Rights – Biden on West Asia