مطالبه اصلی پساانتخاباتی: اصلاح مکانیزم نظارتی شورای نگهبان

دکتر سیدحسین شهرستانی

مدیر گروه حکمت هنر پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی

این انتخابات- از نگاه بیرونی – قطعا برای جمهوری اسلامی شکست نبود هرچند پیروزی بزرگی هم تلقی نمی شود. بطور کلی برای تحلیل انتخابات بایستی به 4عامل اصلی توجه داشت: 1-کرونا که در حدواندازه خود چیزی در حدود 2-3درصد باعث کاهش مشارکت شد 2-نحوه اجرای انتخابات؛ که علاوه بر نواقص و تاخیر در ساعت شروع، وجود همزمان چند انتخابات – بطوری که در تهران همزمان 4انتخابات در حال اجرا بود – خود عامل قابل توجهی است. 3-کاهش بی نظیر سرمایه اجتماعی دولت(نظام)؛ که ناشی از عملکرد نامطلوب دولت روحانی بوده است بگونه ای که هیچ گاه سرمایه اجتماعی دولت تا این حد پایین نبوده است. در واقع دولت اعتبار خودش را نزد مردم از دست داده است در حالی که مسئله انتخابات، تابعی از میزان اعتبار دولت نزد مردم است. 4-رفتار شورای نگهبان. 

باوجود این 4عامل، مشارکت 50درصدی و رای حدودا 32درصدی واجدین شرایط به رئیسی که نزدیک به دوره اول احمدی نژاد و روحانی است، به این معنی است که رئیسی توانسته از زیر آوار این 4عامل، بیرون بیاید هرچند نه پیروزمندانه. 

در بین عوامل فوق، نکته مهم رفتار شورای نگهبان است؛ چه اینکه نسبت به بقیه عوامل نمی شود اقدام اصلاحی انجام داد. مثلا ناظر به کرونا، کارشکنی های دولت روحانی و.. اقدام خاصی نمی توان انجام داد چراکه دیگر در دسترس نیست اما ناظر به انتخابات های آینده، تنها نهادی که حضور همیشگی و مستمر دارد، شورای نگهبان است. معتقدم مطالبه برای تصحیح نحوه عملکرد شورای نگهبان بایستی یکی از نتایج مهم این انتخابات باشد. 

منبع: گفتگوی اینستاگرامی دکتر شهرستانی با علی علیزاده