مجتبی همتی فر (پژوهشگر)

مجتبی همتی‌فر، پژوهشگر حوزه تربیت اسلامی و عضو بنیاد تربیتی حیات و مدیر پردیس تربیتی توانا است. همتی فر دانش آموخته‌ی دکتری فلسفه‌ی تعلیم و تربیت دانشگاه فردوسی مشهد است.

تحصیلات

همتی فر مقطع کارشناسی ارشد را در دانشگاه شاهد و در رشته تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت (با گرایش تعلیم و تربیت اسلامی) سپری کرده است. وی همچنین دانش آموخته‌ی دکتری فلسفه‌ی تعلیم و تربیت دانشگاه فردوسی مشهد است.

سوابق و مسئولیت ها

* عضو بنیاد تربیتی حیات

* مدیر پردیس تربیتی توانا

فعالیت ها

پردیس تربیتی توانا

«پردیس تربیتی توانا» وابسته به آستان قدس رضوی و ذیل بنیاد فرهنگی رضوی در تابستان 1397 با رویکرد تربیتی در محل باغ موسوم به خوردین (واقع در شهرک غرب تهران) راه‌اندازی شد. پس از طی فاز اول بازسازی و آماده‌سازی باغ متناسب با کاربری تربیتی و مأموریت‌های محوله، در تاریخ 3 دی ماه 1397، در آئینی با حضور تولیت آستان قدس، اهالی فرهنگ و تربیت و مردم و برخی میهمانان ویژه از جمله آقایان دکتر غلامعلی حداد عادل و حجه‌الاسلام و المسلمین سعدی (ریاست محترم دانشگاه امام صادق (ع)) فعالیت‌های این پردیس به طور رسمی معرفی و رونمایی شد. راه‌اندازی پردیس تربیتی توانا و ایده‌ی پشتیبان آن از سوی کارشناسان و فعالان عرصه تعلیم و تربیت به عنوان نقطه عطفی در فعالیت‌های آستان قدس در عرصه تعلیم و تربیت و فرهنگ تلقی گردیده است که در عین برجسته کردن اولویت مقوله فرهنگ و تربیت برای این نهاد دینی، نشان‌دهنده هوشمندی در نحوه ورود به این عرصه است.

جشنواره ایتات

ایتات (ایده‌ها و تجربیات آموزشی و تربیتی) عنوان جشنواره ای مردمی است که به گردآوری ایده‌ها و تجربیات آموزشی و تربیتی از سراسر کشور می پردازد. طی این جشنواره معلمان، مربیان و اساتید؛ ایده‌ها و روش‌های نوین تربیتی و آموزشی خود را طی ۵ تا ۱۰ دقیقه ارائه می‌دهند و پس از داوری و انتخاب، سه ایده برتر هر مجموعه به مرحله کشوری این جشنواره معرفی خواهد شد. این جشنواره با مشارکت سازمان‌های مختلفی همچون سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش و پرورش، مجتمع فرهنگی آموزشی امام صادق (ع) تهران، مجله نوآفرین، مؤسسه برهان و پردیس تربیتی توانا برگزار می‌شود. از اهداف برگزاری این جشنواره می توان به «ایجاد شبکه ارتباطی فعالان حوزه تعلیم و تربیت»، «شناسایی نیروهای خلاّق عرصه تعلیم و تربیت» و «گردآوری ایده‌های تربیتی نوآورانه» اشاره نمود.

پژوهش ها

تمرکز فعالیت های پژوهشی مجتبی همتی فر بر موضوع تعلیم و تربیت با تاکید بر جنبه های اسلامی آن است و در این زمینه مقالاتی را نیز منتشر ساخته است که مهمترین آن‌ها عبارتند از:

«گره خوردگی هویت فلسفه تعلیم و تربیت و ‏روش پژوهش در آن»‏ (ارائه شده در سومین همایش انجمن فلسفه تعلیم و تربیت ایران، ۱۳۹۱)، «ارائه الگوی ارزیابی سازواری نظریه ترکیبی در ‏فلسفه تعلیم و تربیت؛ بررسی موردی سازواری فلسفه تربیت ‏جمهوری اسلامی ایران در سند ملی تحول بنیادین آموزش و ‏پرورش»‏ (مقاله برتر دانشجویی چهارمین همایش انجمن فلسفه تعلیم و تربیت ایران، ۱۳۹۲؛ چاپ شده در فصلنامه علمی – پژوهشی مبانی تعلیم و تربیت)، «تعلیم و تربیت مبتنی بر فطرت (تربیت فطرت‌گرا) ‏با تاکید بر دیدگاه آیت الله شاه‌آبادی» (مطالعات اسلامی- فلسفه و کلام)‏، «سرشت و طبیعت انسان از منظر ژان ژاک روسو و ‏تطبیق آن با فطرت در دیدگاه آیت‌الله محمدعلی شاه آبادی»‏ (ارائه شده در پنجمین همایش انجمن فلسفه تعلیم و تربیت ایران).

سابقه مدیریت و همکاری در پژوهش‌های سیاست‌پژوهانه از جمله «ارزیابی ساختاری و محتوایی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» «تجربه‌نگاری فرآیند تدوین سند راهبردی کشور در امور نخبگان»، «آسیب‌شناسی مهدکودک‌های ایران» و ... از جمله تجربیات او در در حوزه تعلیم و تربیت است.

وی همچنین در اندیشکده تعلیم و تربیت دالّ نیز فعالیت می‌نماید، که برخی از پژوهش‌هایی که در آن‌ها مشارکت داشته عبارتند از: «بررسی روش‌‌های شناسایی استعداد‌های برتر و ‏ارائه الگوی عملی»‏ (به سفارش بنیاد ملی نخبگان) و «آسیب شناسی کنکور و مطالعه تطبیقی در ‏کشورهای منتخب»‏ (به سفارش ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور). علاوه بر این وی در تجربه‌نگاری تشکل‌های تربیت محور نیز فعالیت‌هایی داشته است.

عناوین برخی دیگر از مقالات وی به شرح زیر است:

* مقاله «تبیین مبانی، اصول و روش‌های اصلاح الگوی مصرف با تأکید بر متون اسلامی» که در تابستان 1389 توسط مجله تربیت اسلامی به چاپ رسیده است.

* مقاله «ارائه الگوی ارزیابی سازواری نظریه ترکیبی در فلسفه تعلیم و تربیت: بررسی موردی سازواری فلسفه تربیت جمهوری اسلامی ایران در سند ملی تحول بنیادین آموزش و پرورش» که در سال 1392 در مجله پژوهش نامه مبانی تعلیم و تربیت منتشر گردید.

* مقاله «تعلیم و تربیت مبتنی بر فطرت (تربیت فطرت گرا) با تاکید بر دیدگاه آیت الله شاه آبادی: مدل سازی فطرت با هرم سه وجهی» که در سال 1393 در مجله فلسفه و کلام به چاپ رسید.

* مقاله «بررسی تطبیقی سرشت انسان در دیدگاه روسو و آیت‌الله شاه‌آبادی» که در مجله فلسفه تربیت در سال 1396 به چاپ رسیده است.

* مقاله «سازواری یا ناسازواری تربیت و سیاست؛ خوانش انتقادی نظریه‌های فضیلت‌گرایی، قدرت‌گرایی و انتقادی» که در سال 1398 در پژوهش نامه تعلیم و تربیت منتشر گردید.

* وی پایان نامه کارشناسی ارشد خود را در سال 1389 با عنوان «تبیین کارکرد تربیت دینی در دوره پست‌مدرن با تاکید بر نقش مسجد» در دانشگاه شاهد دفاع کرد.

* رساله دکتری وی با عنوان «نسبت سیاست و تربیت در اندیشه امام خمینی (ره): سازواری قدرت و هدایت در تربیت اسلامی» به راهنمایی دکتر بختیار شعبانی ورکی و مشاوره دکتر شریف لک زایی در سال 1397 در دانشگاه فردوسی مشهد دفاع شد.

دیدگاه ها

سخنرانی جملیه علم الهدی

همتی‌فر در تیر 1398، در یادداشتی با عنوان «خفتگی اهالی تعلیم و تربیت» به واکنشهایی که به سخنرانی دکتر جمیله علم‌الهدی در سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در 5 تیر 1398 صورت گرفته بود، پرداخت و پاسخی بر آن نوشت. او در این یادداشت به دفاع از تعلیم و تربیت اسلامی و پژوهشگران و اندیشمندان این حوزه پرداخت. او جمیله علم‌الهدی را از جمله نظرورزان حوزه تعلیم و تربیت اسلامی معاصر دانست که «مسئله‌محوری» به ویژگی مهم اندیشه او تبدیل شده است. او در این یادداشت به نقد کسانی پرداخت که از سخنان جملیه علم الهدی در زمینه «سکولاریسم تربیتی» برآشفته می‌شوند. وی همچنین معتقد است دانشگاهیان و پژوهشگران تربیتی از نگرش سیاسی، تمدنی، تاریخی و جامعه‌شناختی در تعلیم و تربیت، کم‌بهره اند و همچنین از آثار و دیدگاه‌های بدیع بزرگانِ پیشرو تعلیم و تربیت اسلامی هم کم‌اطلاع‌اند.

سند 2030

در شهریور 1396 همتی فر به همراه علی پارسانیا در نشست نقد سند ۲۰۳۰ از منظر تعلیم و تربیت اسلامی به ارائه مقاله «مقایسه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با سند آموزش ۲۰۳۰» پرداختند. همتی فر در این نشست مجموعه اسناد ۲۰۳۰ را فقط مربوط به حوزه آموزش ندانست و آن را شامل اهدافی در هم تنیده برشمرد که با توجه به این مساله در توجه به حوزه آموزش، نمی توان به سایر حوزه ها هم بی توجه بود. وی همچنین گفت که این سند در حوزه زنان در حال پیگیری است. همتی فر با مقایسه سند ۲۰۳۰ با سند تحول بنیادین آموزش و پرورش گفت که رویکرد سند ۲۰۳۰ سکولار و لیبرال و رویکرد سند تحول دینی است. چارچوب فکری پشتیبان ۲۰۳۰ فعالیت های حقوق بشر، نظریه توسعه پایدار و نظریه یادگیری است و سند تحول قانون اساسی، الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و فلسفه تربیت است. زندگی آرمانی در ۲۰۳۰ زندگی مرفه و عادی (شهروند جهانی) اما در سند تحول حیات طیبه است. به گفته وی مصادیق در سند۲۰۳۰ آموزش صلح و تساوی جنسیتی و مصادیق سند تحول بنیادین تربیت سیاسی جامع و عدالت جنسیتی است.